Ӗнер ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев Патӑрьел районӗнче пулнӑ, вӑл темиҫе фермер хуҫалӑхне ҫитсе курнӑ.

Фермерсенчен пӗри каланӑ тӑрӑх, Патӑрьел районӗнче агропарк пулсан питӗ аван. Вӗсем хаваспах унӑн резиденчӗ пулӗччӗҫ. Олег Николаев ҫапла каланӑ: агропарк пулатех! Ӑна Ыхраҫырми ял тӑрӑхӗнче тума пулӑртнӑ.

Олег Николаев малтан иккӗленнине пытарман: агропарка хула ҫывӑхнерех тумалла мар-и? Патӑрьел районӗнче пулсан вара иккӗленӳ сирӗлнӗ: кунта резидент пулас кӑмӑллисем те нумай.

Палӑртмалла: Юхма Пӑла тӑрӑхӗнче АПК тытӑмӗнче 16 проект пурнӑҫланать.

Патӑрьел районӗнче хура вӑлча туса илме тытӑнасшӑн. Ирина Кошкина журналист пӗлтернӗ тӑрӑх, Юхмапа Пӑла тӑрӑхӗнче ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев пулнӑ. Вӑл муниципалитетри фермер хуҫалӑхӗсемпе паллашнӑ.

Шӑнкӑртам ялӗнче пурӑнакан Ферид Чабатов фермер ял хуҫалӑх культурисем ӳстернипех ҫырлахмасть. Вӑл 70 метр тӑршшӗ хупӑ бассейнра 5 ҫул ӗнтӗ пулӑ ӗрчетет. Фермер каланӑ тӑрӑх, вӑл 8 пине яхӑн пулӑ ӗрчетет. Ҫӗкӗ те пур, осетр та. Форель ӗрчетме уйрӑм пӗве чавнӑ. Ҫитес ҫул фермер хура вӑлча туса илме пуҫласшӑн.

Чӑваш Енри ялсенче пурӑнакансем ӗне тытнишӗн патшалӑхран субсидие илеҫҫӗ.

Авӑн уйӑхӗн 9-мӗшӗ тӗлне пирӗн тӑрӑхри 32 пин ҫын 48,3 пин ӗнешӗн субсидие тивӗҫнӗ. Укҫана ӗне хуҫисен 88,9 проценчӗ илнӗ те ӗнтӗ.

Патшалӑх паракан ҫӑмӑллӑхпа усӑ курас тесен заявленипе вырӑнти ял тӑрӑхӗсене каймалла. Вӗсене ҫулталӑк вӗҫлениччен йышӑнаҫҫӗ.

Тӗплӗнрех ыйтса пӗлес тесен Чӑваш Ен Ял хуҫалӑх министерствипе ҫыхӑнма пулать. Телефон номерӗ — 8 (8352) 64-22-41.

Хушма хуҫалӑх тытакансене Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев хушнипе пулӑшаҫҫӗ.

Марина Карягина тележурналист очерксен ярӑмӗ хатӗрлеме пуҫӑннине пӗлтернӗ. Вӑл Патӑрьел районӗнчи Кивӗ Ахпӳртре пурӑнакан Владимир Павловпа паллаштарнӑ. 70 гектар ҫинче ӳрӗк кил хуҫи кишӗр, севок, ытти культура ӳстерет. Унӑн хуҫалӑхӗнче – 30 лаша, сумалли 12 ӗне, темиҫе вӑкӑр.

Марина Карягина пӗлтернӗ тӑрӑх, выльӑх-чӗрлӗхе, ҫӗр ӗҫне юратаканскерӗн чунӗ ачаранах шкултан колхоз ферминелле, хирелле туртнӑ.

«Ҫакӑн пек маттур та пултаруллӑ ҫынсем тытса тӑраҫҫӗ паянхи яла. Пӗтме памаҫҫӗ. Халӑх пуласлӑхӗ, шанчӑкӗ вара – ял. Мускава ҫӳресен – тарҫӑ чӑваш, килте юлсан – хуҫа. Асатте-асаннесене ҫак ҫӗрех тӑрантарнӑ», – юратса паллаштарнӑ Марина Карягина телекӑларӑм геройӗпе Фейсбукра.

Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсенче кӗрхисене акма тытӑннӑ. Кӗрхисем валли 67,4 пин гектар ҫӗр, е планпа пӑхнин 64,4 процентне, хатӗрленӗ. Кӗрхисене акма 5 районта тухнӑ. Вӗсене 435 гектар (2019 ҫулхи ҫак кун тӗлне – 1,1 пин гектар) акнӑ.

Пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсене вырасси те малалла пырать. Хальлӗхе 95,4 пин гектар вырнӑ, е планпа пӑхнин 32,7 процентне. Тӗштырӑна 332,4 пин тонна тӗшӗленӗ. Тухӑҫ вӑтамран гектар пуҫне 35,0 центнер тухать. Чи пысӑк тухӑҫ – Ҫӗрпӳ тата Красноармейски районӗсенче. Унта гектартан 48,9 тата 41,5 центнера ларнӑ.

Инкеклӗ лару-тӑру министерстви тунӑ сӑн

Вырма пуҫлансан Чӑваш Енре комбайн ҫунса кайнине пӗлтернӗччӗ. Елчӗк районӗнче ӑна пула 15 гектар ҫинчи урпа кӗле ҫаврӑннӑ. Комбайна, телее, упраса хӑварма май килнӗ ун чухне. Уй-хирте каллех пӑтӑрмах пулнӑ. Хальхинче – Йӗпреҫ районӗнче.

Ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Ҫирӗклӗ ялӗ ҫывӑхӗнчи уйра вырнӑ хыҫҫӑн юлнӑ тырӑ тунисем ҫуннӑ. Пӗтӗмпе – 0,25 гектар.

Пушар комбайна пула тухнӑ. Техникӑн кӑлтӑксем пулнине палӑртнӑ. Шӑпах ӑна пула ҫулӑм тухнӑ.

cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Халӗ Чӑваш Енре 105 гектар ҫинче хӑмла ӳстереҫҫӗ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсенче вара 4,2 пин гектар пулнӑ. Республикӑра хӑмла ӳстермелли лаптӑка пысӑклатма палӑртнӑ.

Нумаях пулмасть ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов Етӗрне районӗнчи Тури Ачакри «Ленинская искра» колхозра пулса курнӑ, хӑмла плантацийӗпе паллашнӑ. Хуҫалӑхра 28 гектар ҫинче хӑмла ӳстереҫҫӗ. Юнашарти 10 гектара Мускаври сӑра вӗретекен «Русхмель» тулли мар яваплӑ общество тара илнӗ. Инвестор ҫитес ҫул 20 гектар ҫинче хӑмла ӳстересшӗн. Пурӑна киле 40 гектар таран ҫитересшӗн.

ЧР Ял хуҫалӑх министерстви палӑртнӑ тӑрӑх, кӑҫал хӑмла тухӑҫӗ япӑхах пулмалла мар.

Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсенче уй-хир пушаннӑ май кӗрхисем валли ҫӗр хатӗрлессипе ҫине тӑраҫҫӗ. Хальлӗхе 45,4 пин гектар сухаланӑ.

Сӑмах май, республикӑри 11 районта вырмана тухнӑ. Паянхи кун тӗлне илсен пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсене 4,7 пин тонна ҫапса тӗшӗленӗ, тухӑҫ кашни гектартан вӑтамран 36,1 центнер тухать. Чӑваш Ен Ял хуҫалӑх министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр гектартан 26,2 центнера ларнӑ.

Елчӗк районӗнче ҫӗр улми кӑларма тытӑннӑ, Куславккапа Хӗрлӗ Чутай районӗсенче пахча ҫимӗҫ пухса кӗртессипе ӗҫлеҫҫӗ.

Хуҫалӑхсем выльӑх апачӗ хатӗрлессипе те ҫине тӑраҫҫӗ. Пӗр ҫул тата нумай ҫул ӳсекен курӑкран утӑ, сенажпа силос хатӗрлеҫҫӗ. Муркаш районӗнче витаминлӑ утӑ ҫӑнӑхӗ 170 тонна янтӑланӑ.

pixabay.com

Республикӑра ӗне усракансене укҫа парасси пирки пӗлтернӗччӗ унччен. Ун чухне каланӑ тӑрӑх, укҫана ҫӗртме уйӑхӗн вӗҫӗнче пама тытӑннӑ, ҫитес вӑхӑтра ӗҫе вӗҫлемелле пулнӑ.

ЧР ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ Марина Загребаева палӑртнӑ тӑрӑх, паянхи кун тӗлне ӗне усракансене 128,4 млн тенкӗ куҫарса панӑ, ку – 41,2 пин ӗнешӗн. Ку – ӗне усракансен 74 проценчӗ.

Программа пуҫланнӑранпа ку субсидие 27600 ытла ҫын илнӗ. Аса илтерер: 1 ӗнешӗн – 2300, ике ӗнешӗн кашни пуҫшӑн – 3300, 3 е ытларах ӗнешӗн кашнин пуҫне 4300 тенкӗ параҫҫӗ.

Ку вӑхӑтра пахчара тата уйсемпе хирсенче пӑрҫа пиҫсе ҫитет. Ӗлӗк ку культурӑна самай акатчӗҫ, халь вара, выльӑх-чӗрлӗхе сахалрах тытма пуҫланипе-ши ҫакӑ ҫыхӑннӑ, пӑрҫа уйӗсем ҫуккипе пӗрех.

Чӑваш Республикипе Чӗмпӗр облаҫӗнчи Россельхознадзор тытӑмӗ пирӗн редакцине пӑрҫа пӗрчи (гороховая зерновка) пирки информаци вырнаҫтарма ыйтрӗ. Паллах, вӗсем вырӑсла ярса пачӗҫ. Ун пирки пӗлтерни сирӗншӗн те усӑллӑ пулӗ тесе эпир ку информацие чӑвашла вырнаҫтарас терӗмӗр. Унсӑр пуҫне икчӗлхеллӗ корпусшӑн та паха пулӗ — вӑл пуянланӗ.

Пӑрҫа пӗрчи — Bruchus йӑхӗнчи пысӑках мар нӑрӑ, пӑрҫан культурӑлатнӑ сорчӗсене сиен тӑвакан сӑтӑрҫӑ. Вӑл хура тӗслӗ, тӗкӗ шурӑ, мӑйӑх тӗпӗ, малти чӗркуҫҫисем тата урисем хӗрлӗ-сарӑ. Раҫҫейре пӗрремӗш хут ӑна 1857 ҫулта асӑрханӑ.

Ҫуркунне вӑранать, ҫамрӑк пӑрҫа хутаҫҫи ҫине сарӑ ҫӑмарта хӑварать (200-е яхӑн, пӑрҫара пӗр хурт пулать). Хурчӗсем пӗрерӗн ҫамрӑк пӑрҫа ӑшне кӑшласа кӗреҫҫӗ; кӗркунне, пӑрҫана пуҫтарса илнӗ хыҫҫӑн, кипкеленме пуҫлаҫҫӗ. Нӑрӑсем пӑрҫаран тепӗр ҫуркунне ҫавра шӑтӑк кӑшласа тухаҫҫӗ.

Малалла...